Bóle biodra - przyczyny, badania i leczenie

Bóle biodrze - przyczyny, badania, leczenie

Dlaczego boli w biodrze ?

Przyczyn bólów biodra może być bardzo wiele, ale jeśli mówimy o ludziach w średnim i starszym wieku to najczęściej jest to jakiś rodzaj zmian zwyrodnieniowych stawu biodrowego.

Biodro, a właściwie staw biodrowy to jeden z największych i najbardziej obciążony (wagą ciała) staw naszego organizmu.
Dlatego też, bóle biodra występują głównie u osób starszych i w podeszłym wieku.
Prawie zawsze przyczyną bólu jest uszkodzenie stawu biodrowego związane z zużyciem stawu. W bardzo zaawansowanych przypadkach jedynym możliwym rozwiązaniem jest wymiana stawu na sztuczny czyli tak zwana endoproteza stawu biodrowego.

Budowa biodra

Staw biodrowy stanowi przyłączenie nogi do tułowia. Miejsce przyłączenia to kości miednicy tworzące z górnym końcem kości udowej rodzaj łożyska - panewka i pasująca do niej ruchoma we wszystkich kierunkach główka (kulka łożyskowa).

Ścięgna, więzadła i sama budowa stawu  zapewniają ruchomość i jednocześnie stabilność tego stawu.
Przy skomplikowaniu i obciążeniu stawu biodrowego oczywiste jest, że bóle biodra są częste i tak dokuczliwe, że zdarza się, że nie da się chodzić.

Ból stawu biodrowego możemy odczuwać w:

• pachwinie
• w udzie promieniujący w kierunku kolana
• z boku biodra
• lub (znacznie rzadziej) w pośladku

Są główne przyczyny bólu biodra:

• URAZ (przy upadku na bok) stawu biodrowego u ludzi młodych zwykle kończy się stłuczeniem, ale u starszych kobiet (rzadziej też mężczyzn) często kończy się złamaniem szyki kości udowej
• wrodzona wada stawu stawu biodrowego, może w stosunkowo młodym wieku prowadzić do wtórnych zmian zwyrodnieniowych
• uszkodzenie stawu biodrowego "ze zużycia materiału" czyli związane z wiekiem prowadzi do ZWYRODNIENIA ST. BIODROWEGO

Przyczyny bólu bioder

Jeśli przyczyną bólu w okolicy biodra jest uraz (nawet nieduży), uderzenie, skręcenie biodra jak najszybciej należy zgłosić się do lekarza - specjalisty ortopedy (najlepiej na ostry dyżur do szpitala, na SOR, oddział ratunkowy).

W innych przypadkach można się zapoznać z poniższymi przyczynami bólów biodra przy chodzeniu i występującymi także w spoczynku.

Do najczęstszych i najważniejszych przyczyn bólu w okolicy biodra należą:

Zwyrodnienie stawu biodrowego (choroba zwyrodnieniowa)

Numer 1 jeśli chodzi o częstość występowania tej przyczyny bólu tego stawu.
Im człowiek starszy, tym bardziej jest to prawdopodobna przyczyna bólu w tej okolicy. Częściej u kobiet.

Boli w pachwinie, z boku biodra czasem ból promieniuje do kolana.
Zaatakowany jest głównie jeden staw biodrowy, a przynajmniej jeden jest głównym problemem.
Ból najczęściej odczuwany jest przy chodzeniu (obciążeniu stawu), a zmniejsza się lub ustaje w spoczynku. Z biegiem czasu może prowadzić do całkowitego inwalidztwa. Duże problemy sprawia chodzenie po nierównej powierzchni, wstawanie z niskiego siedziska i wchodzenie na schody.

Do pewnego czasu wystarczają niezbyt często (przed wyjściem z domu) i zwykłe leki przeciwbólowe np. paracetamol. Później potrzebne są coraz silniejsze i coraz częstsze dawki leków przeciwbólowych.

Na pewnym etapie inwalidztwo i ból zmuszają do zastosowania wymiany stawu na sztuczny (endoprotezoplastyka). Jest to poważna operacja ortopedyczna, która wymaga później solidnej rehabilitacji. Efekty są zwykle dobre lub zadowalające. Ważne jest podejście chorego do swojej choroby, jego ogólna sprawność (także umysłowa) i brak poważnej nadwagi.

Reumatoidalne zapalenie stawów ("reumatyzm")

W porównaniu ze zwyrodnieniem stawu biodrowego o wiele mniej częsta przyczyna długotrwałego bólu. Częściej u kobiet.

Ból jest częściej rozlany i częściej boli w spoczynku. Zwykle wymaga silnych leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. Na pewnym etapie może być konieczna operacja wymiany stawu.

Łuszczycowe zapalenie stawów

Jeszcze rzadsza przyczyna bólu stawu biodrowego, która występuje tylko i wyłącznie jako powikłanie choroby skóry o nazwie łuszczyca.
Przebieg i leczenie podobne jak w przypadku reumatoidalnego zapalenia stawów.

Ropne zapalenie stawu biodrowego

Bardzo, bardzo rzadka przyczyna bólu stawu biodrowego. Najczęściej choroba zapalna "przeskakuje" na staw biodrowy, czyli jest na przykład ciężkie zapalenie płuc lub ropna angina i po pewnym czasie zaczyna boleć biodro.

Ból bardzo silny i praktycznie stały, nie da się ruszyć nogą, gorączka i bardzo silne osłabienie.

Zapalenie kaletki stawowej

W okolicy stawów znajdują się pomocnicze struktury, które nazywamy kaletkami stawowymi.
Ze różnych przyczyn może dojść do stanu zapalnego takiej kaletki stawu biodrowego (może to być np. jakiś rodzaj urazu).
Zlokalizowany ból, nasilający się przy ruchach i ucisku na schorzałą kaletkę (np. ból biodra przy leżeniu na boku).

Ból biodra po urazie okolicy biodrowej

Ten rodzaj bólu występuje zarówno u młodych i bardzo młodych ludzi, aktywnych fizycznie i wysportowanych jak i osób starszych mających problem z upadkami, potknięciami itp.
Może dojść do: złamania kości (kość biodrowa, szyjka kości biodrowej), pęknięcia kości, uszkodzenia chrząstki stawowej,  uszkodzenia ścięgna, zwichnięcia ("wybicia") stawu czy zwykłego stłuczenia tkanek tej okolicy.

Neurologiczne przyczyny bólu w biodrze

Bóle dyskopatyczne, korzonkowe mogą promieniować w okolicę biodra i przedniej powierzchni uda. Powoduje to występowanie bólów biodra od kręgosłupa (nie jest to choroba stawu biodrowego tylko kręgosłupowa).
Czasem dochodzi do ucisku na nerw unerwiający udo, co może powodować zdrętwiały, palący ból biodra i uda.

Kostne przyczyny bólu biodra

Bardzo rzadko zdarza się, że przyczyna bólu biodra nie leży w samym stawie, ale w kości i jest to choroba kości tej okolicy.

• Aseptyczna martwica kości Sudecka
• Choroba Perthesa 
• Choroba Pageta
• Zapalnie stawu krzyżowo-biodrowego, może promieniować do pachwiny
• Zapalenie kości i szpiku kostnego
• Osteoporoza
• Rak kości 
• Przerzut raka z innego narządu do kości (np. raka prostaty)

Bóle biodra - badania

W większości przypadków ustalenie przyczyny bólu stawu biodrowego nie jest skomplikowane.

W ok. 90% przypadków wystarcza badanie lekarskie i RTG stawu biodrowego (z otaczającymi kośćmi miednicy).
 Inne badania stają się potrzebne, kiedy nie jest to zwyrodnienie ani przyczyna urazowa.

W zdecydowanej większości rozpoznawaniem i leczeniem bólów biodra zajmują się lekarze ortopedzi.

Endoproteza stawu biodrowego

Bóle biodra - leczenie

Leczenie bólów biodra bezpośrednio zależy od przyczyny.
Przy przeciążeniu czy niewielkim stłuczeniu może wystarczyć wypoczynek, zimne okłady i odciążenie stawu przy chodzeniu,  oraz leki przeciwbólowe dostępne bez recepty (w tabletkach np. Apap, Ibuprofen czy Opokan) lub maści przeciwbólowej, przeciwzapalnej.
W chorobie zwyrodnieniowej stawów konieczne są silne leki przeciwbólowe i odciążenie stawu biodrowego przez stosowanie kuli lub laski. Niezbędne staje się zmniejszenie nadwagi, co odciąża chory staw. Nie wolno dźwigać.
W pewnym momencie choroby zwyrodnieniowej, przy znacznej destrukcji stawu, konieczne staje się wykonanie operacji wymiany stawu na sztuczny (endoproteza).